Ray Dalio, de miljardair-oprichter van de hedgefonds de grootste ter wereld, staat bekend om veel dingen, maar vooral om zijn "bubbelindicator", zijn meesterwerk. Het is gebaseerd op zes vragen die helpen vaststellen of we ons in een onhoudbaar hoge prijsomgeving bevinden, en het luidde begin vorig jaar de noodklok over Amerikaanse aandelen. Dus laten we nog eens kijken of die bubbel nog steeds intact is...
Wat zijn de zes vragen van Ray Dalio?❓
1) Hoe hoog zijn de aandelenkoersen in verhouding tot traditionele fundamentele waarderingsmaatstaven zoals koers/winst of winst per aandeel? 💱
Op dit moment is deze meting ongeveer een gemiddelde. Na de recente daling van de Amerikaanse aandelenkoersen bedraagt de koers de afgelopen 50 jaar momenteel 110%.
2) Houden de prijzen rekening met onhoudbare omstandigheden? 🌡️
Dit omvat het beoordelen van de niveaus van de bedrijfswinstgroei die nodig is om aandelen beter te laten presteren dan obligaties. Deze maatstaf is de afgelopen twee jaar gestegen naarmate de obligatierente is gestegen, waardoor de drempel voor aandelenrendementen hoger is geworden, en bedraagt nu 60% voor Amerikaanse aandelen. Dat wil zeggen dat de verdisconteerde winstgroei in aandelen wat hoog is, en dit is zelfs nog opvallender in de Amerikaanse softwaresector.
3) Hoeveel nieuwe investeerders zijn de laatste tijd op de markt gekomen?🚪
Een stroom nieuwe toetreders, vooral kleinere investeerders die worden aangetrokken door snel stijgende prijzen, is vaak een eye-opener. Deze maatstaf steeg in 90 tot boven de 2020% na een toestroom van particuliere beleggers in veel gehypte aandelen. Maar recentelijk is de detailhandelsactiviteit op de markten teruggevallen naar het gemiddelde van vóór de coronacrisis.
4) Hoe positief is het beleggerssentiment in het algemeen? ????
Als je te optimistisch bent, hebben veel beleggers misschien al alles geïnvesteerd wat ze hebben, wat betekent dat ze eerder verkopers dan kopers zijn. Dat is nu niet het geval. Het sentiment in de markt is sterk negatief en bereikt niveaus die we zagen tijdens de diepste diepten van de ineenstorting van de dotcom-zeepbel.
5) Worden investeringen gefinancierd met een hoge hefboomwerking? 🎰
Kopers die sterk afhankelijk zijn van marge (geleend geld) of hefboomproducten zoals opties, zijn kwetsbaarder voor gedwongen verkopen in een recessie. Zoals de zaken er nu voor staan, doet de Amerikaanse markt het over het geheel genomen goed, met deze maatstaf op 50%.
6) Investeren bedrijven in hun toekomst? 🛒
Bedrijfsuitgaven aan zaken als apparatuur en fabrieken kunnen onthullen of het optimisme op de aandelenmarkten de reële economie heeft geïnfecteerd, waardoor potentieel onrealistische (en kostbare) verwachtingen voor de groei van de vraag zijn ontstaan. Deze indicator ligt momenteel op 40%, of iets onder het gemiddelde, mogelijk beïnvloed door aanhoudende problemen met de toeleveringsketen.
Wat laat de bellenindicator zien?🚥
De onderstaande grafiek toont de samengestelde zeepbelmaatstaf die de afgelopen 110 jaar op Amerikaanse aandelen is toegepast, uitgedrukt als percentages. In een notendop, hoe hoger de waarde, hoe meer de indicator duidt op een zeepbel op de aandelenmarkt. Amerikaanse aandelen zijn momenteel met 40% gedaald. Dat suggereert dat we niet langer in een zeepbel zitten.
De Amerikaanse aandelenzeepbelindicator bevindt zich in het 40e percentiel. Bron: Bridgewater Associates
Nu de zeepbel is gebarsten, is het tijd om er weer in te stappen?🔮
Zonder de hulp van een kristallen bol is het moeilijk om een definitief antwoord op deze vraag te geven, maar het antwoord op de korte termijn zou kunnen zijn: NEE. Eens kijken... hoewel de marktomslag aanzienlijk is geweest, is de korting op de toekomstige winstgroei nog steeds enigszins hoog in vergelijking met de geschiedenis, vooral wanneer wordt aangenomen dat er een recessie op de loer ligt. Bovendien lijken Amerikaanse aandelen door sommige maatstaven nog steeds een beetje overgewaardeerd.
De geschiedenis wijst uit dat zodra het barsten begint, zeepbellen vaak overcorrigeren naar de negatieve kant – dat wil zeggen dat ze meer verkopen dan de fundamentele cijfers suggereren – in plaats van zich eenvoudigweg te vestigen op meer ‘normale’ prijzen. En deze overcorrectie kan een lang proces zijn, omdat het vaak een tijdje duurt voordat de bubbels volledig ontspannen. Voorheen twee jaar in het geval van de zeepbel van 1929 en één jaar in het geval van de internetzeepbel van eind jaren negentig. Anders gezegd: het feit dat aandelen zich niet langer aan het einde van een zeepbel bevinden, betekent niet dat ze dat wel zijn. nu een goede koop. De geschiedenis wijst uit dat er nog meer nadelen zullen volgen. De geschiedenis herhaalt zich niet, maar rijmt vaak... Mark Twain