Zano repenjeni rakagadzirirwa seimwe yezvinhu zvakakosha zvemari kutarisana nenguva yekurega basa. Nekuti zvirokwazvo ichabatsira kuwedzera iyo mari inotorwa kubva kune yeruzhinji pension system. Zvekuti nenzira iyi, varege basa vagowana vamwe mari yepamusoro mwedzi wega wega panguva ino yakakosha yehupenyu hwavo. Kupesana nezvinotendwa nevazhinji, chirongwa chepenjeni hachifanirwe kunge chakavakirwa pamari inoshanduka, asi inogonawo kubva pamari yakatarwa. Kunyangwe mune ino kesi, mashandiro ayo anenge achidzikira zvakanyanya.
Iyo pension chirongwa chigadzirwa chakagadzirirwa iyo vakwegura uye iyo inozivikanwa zvakanyanya nekuve chigadzirwa chekuchengetedza mukureba Chinangwa chikuru chayo ndechekugadzira mari inowanika mukurega basa nenzira yemari inozotambirwa nenzira dzakasiyana, zvichienderana nechirongwa chakabatwa nemushandisi. Hazvishamisi kuti haisi yemhando yekuchengetedza mari, asi zvinopesana, ine mafomati akasiyana anoenderana nezvinodiwa neveruzhinji.
Chero zvazvingaitika, pane chinhu chimwe chechokwadi uye icho ndechekuti iwe uchafanirwa kuronga iyi yekuchengetedza modhi makore mashoma pamberi kuitira kuti ikupe masevhisi aunoda. Iko, apo iwe paunonyorera kuchirongwa chepenjeni pakutanga, iyo yakawanda mari yauchazogamuchira panguva chaiyo yekurega basa. Mari yekuwedzera iyo inogona kunakidza kana mudyandigere wauchazotora mumakore egoridhe usina kunyanyisa kukwirira kana, nekusiyana, hauna kupa makore anodiwa kuti uve nerutsigiro rwemari mumakore ano akakosha ako hupenyu hwese.
Pension chirongwa: ungazviunganidza sei?
Chimwe chezvinhu zvakakosha zveichi chigadzirwa chemari ndicho chine chekuita nekutora kwayo. Nekuti zvirizvo, hurongwa hwepenjeni hunoratidzwa zvine mutsigo mukuti mipiro inogona kuramba ichiitwa kune ichi chigadzirwa chemari kana vangoenda pamudyandigere. Chimwe chehunhu hwayo hwakakosha ndechekuti kubva panguva inobhadhariswa chirongwa, mipiro haigone kuregererwa yezvakaitika pamudyandigere. Ivo vanokwanisa chete kununurwa kune chaicho chakakosha chinodikanwa, senge mamiriro ezvinhu ekuvimbika kana kufa. Iyi ndiyo imwe yemisiyano kubva kune zvimwe zvigadzirwa zvekurega basa.
Kune rimwe divi, chirongwa chepenjeni chakadaro fungisisa marudzi akasiyana ekununura kuti iwe unofanirwa kuziva kukwidziridza iyi yekuchengetedza modhi mumakore ekurega basa. Ehezve, havazi vese vakaenzana, kwete kunyangwe zvakafanana uye zvese zvinoenderana nezvinodiwa iwe kubva pamakore makumi matanhatu nemashanu ekuberekwa kana izvo zvakafanana, panguva iyo mudyandigere unosvika. Saka kuti nenzira iyi, iwe unogona kufungisisa kuwedzera kwemari yezvehupfumi yauchazogashira mukati memakore akasarudzika muhupenyu hwako: Unoda kuziva here kuti ndeapi mabhailout ayo zvigadzirwa zvinotsanangurwa-zvakanaka zvakagonesa? Zvakanaka, nyatsoteerera nekuti ruzivo urwu runogona kubatsira zvakanyanya kune zvaunofarira.
Kununura nenzira yemari
Iyo ingangove yakajairika pane ese uye mune chero mamiriro ezvinhu imwe yesarudzo iwe yaunofanirwa kuwana yekuwedzera mari kubva ikozvino. Zvakanaka, zano iri rakavakirwa pa muchapora mipiro yose akagadzirwa kuhurongwa hwepenjeni uye pundutso yavo inoenderana pamwe chete. Pasina iko kudikanwa kwekugamuchira mipiro mwedzi wega wega. Nemusiyano wakakura wauchazongobhadhara kamwe chete uye panguva chaiyo yekugadzirisa kununurwa. Iyi imwe nzira inogona kubatsira zvakanyanya kuve nemari yekugutsa zvaunoda nekukurumidza. Pasina kushanda sekuwedzera kune pension.
Kununurwa nenzira yemari kunogona kubatsira zvakanyanya mune mamwe mamiriro uye izvo zvichaganhurirwa neyako chaiyo yemvura zvinodiwa. Kuti uratidze zvirinyore, zvichave zvakakosha kuti iwe uongorore kusvika pamwero zvakadii kuti iwe ubvumire iyi modality mukati meiri chirongwa chepenjeni. Nekuti iwe unofanirwa kuziva kuti kubvira 2015, iyo yakanyanya nguva ye kumbira kudzikiswa makore maviri sezvo zvinoitika zvinomutsa kununurwa zvinoitika. Iyi poindi yekureva kuti uone kana maitiro aya akakunakira iwe muhurongwa hwepenjeni kana pamwe iri imwe nzira, sezvatichakutsanangurira kubva zvino zvichienda mberi.
Kununura nenzira yemari
Iyi ndeimwe yesarudzo iwe yaunogona kutora mukana mukati meichi chakasarudzika chigadzirwa chemari. Inozivikanwa nekuti iwe uchagamuchira mari nguva nenguva, sezvaive mari yemwedzi kana yegore. Kune rimwe divi, usakahadzika kuti uri kutarisana nehupenyu hwegumi hwaunogashira nguva zhinji kusvika panguva yekufa. Chero ipi yepenjeni yeruzhinji yaunotora panguva iyoyo. Sezvo chinhu ichi chisingazokanganisa chero chinhu kuunganidzwa kwemari iyi kunobva kune yako pension chirongwa. Kana zvisiri, iyo yakasununguka zvachose muhunhu hwayo uye nekudaro zviri nyore kuti iwe uizive panguva ino.
Chimwe chinhu chekufunga nezvacho mukununura nenzira yemari ndeyekuti iyi sisitimu yekuunganidza inogona kukubatsira kuronga zvirinani bhajeti rako mumakore auri pamudyandigere. Pamusoro pemamwe masisitimu akagoneswa muchirongwa chepenjeni. Hazvina nani kana kushata kupfuura vamwe, asi zvinoenderana nezvinodiwa zvako chaizvo mumakore akakosha ehupenyu hwako. Kupfuura kumwe kufunga kwehukama uye kunyangwe kubva pakuona kwemhuri, sezvaunokurumidza kunzwisisa.
Yakasanganiswa kununura
Inogona kunge iri yeimwe yeinogadzira pazvose nekuda kwehunhu hwayo. Hazvishamisi kuti isu tiri kutaura nezve mhando yekununura iyo inosanganisa iwo maviri maitiro ataurwa pamusoro. Kusvikira makore mashoma apfuura yanga isinga shande, asi kushanda mukirasi ino yezvigadzirwa zvemari kwakatungamira mukugadzirwa kwemafomati matsva mukununura, senge iyi kunyanya. Kununurwa kwakasanganiswa inokutendera kuti ugamuchire chikamu kuburikidza nemari inowanikwa nguva dzose mwedzi wega wega. Asi mune ino kesi, inotsigirwa neyakagadziriswa capital pane imwe nguva muhupenyu hwako. Neiyi nzira, iwe unenge uri muchinzvimbo chekubatanidza maviri ekuendesa masystem nenzira yakaenzana.
Kune rimwe divi, chimwe chehunhu hweiyo inonzi yakasanganiswa kununura ndeyekuti iwe unogona kuchinjika kune akasiyana mamiriro muhupenyu hwako hwega uye kusvika padanho kuti vazhinji vashandisi vanosarudza iyi yekubhadhara modhi senzira kuchengetedza mari panguva yekurega basa. Kugona, mune chero mamiriro ezvinhu, kuve nehukama pane imwe sisitimu pane imwe kana ichi chiri chishuwo chako chekuchengetedza mari panguva ino yehupenyu hwako. Chero zvazvingaitika, hauzove nesarudzo kunze kwekuzivisa sangano remari kwawakabata chirongwa chekununura pamudyandigere.
Inochinjika mari kununura
Chekupedzisira, uye zvingave zvishoma sei, iwe zvakare uine iyi nzira yekuvandudza yekuunganidza mari kubva pamakore makumi matanhatu nemashanu ekuberekwa. Izvo zviri nyore kwazvo kunzwisisa, kunyangwe ayo mashoma makore ehupenyu mumisika yemari, nekuti ndiwe iwe wega unosarudza zvakasununguka misi uye huwandu hwemitero. Pasina kuve nenguva yakati rebei, sezvakaitika mumamodeli ekuchengetedza akatsanangurwa pamusoro. Hazvishamisi kuti kana izvi zvirongwa zvepenjeni zvichizivikanwa nechimwe chinhu, imhaka yekuchinja kwavo kuzere. Nekudaro zita ravo uye zvakaitirwa chimiro chemutengi chinopa mari yepamusoro. Uye kunyangwe ine yepamusoro yeruzhinji pension iyo inogona kuenderana nemamiriro matsva mumaakaundi ako ega.
Ehezve, iyi fomati yekuparadzira yakasarudzika uye inoda kuongororwa kwakazara kwezvaunoda, asiwo zvemari yegore yauchazokudziridza mumakore ano akakosha ehupenyu hwako. Sezvauri kuona pane zvakawanda zvingasarudzwa zvaunofanira kutora chirongwa chepensheni kubva zvino zvichienda mberi. Iko kwauchazongo fanirwa kuita sarudzo ichave inoenderana neyako wega kana yemhuri nzira dzauinadzo mumakore ano.
Kune rimwe divi, zvinofanirwa kuyeukwa kuti mutero wekununurwa kwepenjeni chirongwa unenge uchienderana nenzira yekutora yakasarudzwa. Nekuti mune yega yega kesi ichave neyakasiyana kurapwa uye kuti iwe unofanirwa zvakare kuongorora kuti ubhadhe mari shoma kune ino pfungwa. Nekuti hurongwa hwepenjeni hunotakura mutero chikwereti semhedzisiro yekugona kwako kuchengetedza uye izvo zvakafanana chaizvo nemamwe marudzi ezvigadzirwa zvakagadzirirwa kuchengetedza nekudyara. Kusvika padanho rekuti mune mamwe mamiriro ezvinhu zvinogona kuve zvinobatsira kwazvo kuhaya chimwe chezvinhu izvi zvemari. Kunze kwebhenefiti iyo yainogona kukugadzirira iwe mumakore anotevera. Kuva chimwe chezvinangwa zvaunofanirwa kuzvifunga kubva zvino zvichienda mberi, sezvauchazoziva kubva kune dzimwe shamwari dziri mumamiriro akafanana.