O le tele o faʻamatalaga o oloa i le lalolagi atoa ua toe maua atoa poʻo ni vaega, o nisi e oʻo lava i le faʻatulagaina o faʻamaumauga talu ai nei. O mafuaʻaga na oʻo mai ia i matou o vaʻavaʻaiga o le tuputupu aʻe o le GDP i atunuʻu uma, e aofia ai ma le vailaʻau, o le vave maua o le toe faʻaleleia, o fefaʻatauaiga i le va o atunuʻu o le a faʻaleleia, ma isi tulaga umi. Peitaʻi, ua muta le aoga ma o le taimi e teu faʻafaigaluega ai i auro ua tuanaʻi?
O se tasi o sili taua lauiloa o loʻo ia te aʻu e uiga i auro o le o se sulufaʻiga lelei faʻasaga i le tau. E ui na iai tapulaʻa, e toʻatele le au faipisinisi ma pule na teuteuina le tala e uiga i le tau o le soifuaga i le lumanaʻi ma aumai a latou faamatalaga mo le siitia o auro. O nisi e faaauau pea ona puipuia o ia, e ui lava na leiloa le sili atu ma le 10% mai ana maualuga. E sese latou pe o se mea e ono umi atu ona taunuʻu mai? Po o le a lava le ala, o le ace i luga o lou lima e le o se leaga manatu, ma ua tatou vaʻai i gaioiga agaʻi i le auro e tagata o loʻo teu tupe ua tatou iloa uma ma e oʻo lava i nisi e le mafai ona faʻafaigaluega i totonu.
Le
Inivesi i auro, o se faʻafitauli faʻafuasei
Tele o taimi ua ou faʻalogo i le tele o tagata o faʻafesoʻotaʻi le auro ma le tau o mea. O nisi tagata e tuuaia a latou amioga i luga o le maketi. E i ai i latou e puipuia lena auro amio le faʻafeagai ma le faʻatauaina o le tala faʻasino igoa. I le aotelega, e ui lava e leʻo faʻapea tonu uma, o le mea moni o na tagata uma na ou faʻalogo saʻo ae leʻo i le taimi e tasi.
Pau lava le faaiuga e mafai ona ou tusia e oe lava o le o ata uma o loʻo faʻamatalaina i luga atu ua faʻatasia i le taimi e tasi. O le auro la, faʻafesagaʻi ma vaitaimi le mautonu, faʻalavelave, poʻo le tau o le soifuaga e masani (ae le o taimi uma) vaʻaia le suia o lona tau. Upusii o le a noatia i le fiafia i lenei uʻamea e tagata teu tupe faʻafaigaluega, faʻalapotopotoga ma faletupe.
Ina ia faia lenei mea, o le a tatou vaʻai i le autu mafuaʻaga e ono aʻafia ai lona tau.
Auro ma le tau o le tau
Ae ou te leʻi tuʻuina se siata auro, na ou manaʻo e ave le faʻamuamua i le tau o le soifuaga i le Iunaite Setete. E pei ona mafai ona tatou vaʻai atu, e i ai a tatou itu talafeagai. Lenei numera mulimuli ane o le ia teuina oe i lou mafaufau.
- Faʻamatalaga Pusa samasama. O le fiasefulu tausaga o le 20 ma le 30. I lenei vaitau, e mafai ona tatou matauina le auala na faʻaalia ai le faʻapalepaleina.
- Faʻaputuputuga sili atu nai lo le 10%. Pusa lanumeamata. E 3 a matou vaitaimi. Faʻamanatuina o vaitaimi talu mai le amataga ma le iʻuga o tausaga ma le maualuga tumutumu.
- Faʻateleina le maualalo o le 5%. E tolu a tatou vanu tetele. O le muamua o latou auai i le muamua manatu, o le Deflation.
O le a le mea e tupu pe a faʻafetaui le tau o auro mo le tau o le tau?
Faʻamatalaga na maua mai macrotrends.net
Ona o le tau o oloa, o tau o aseta uma e masani ona alu i luga i se taimi umi. Auro e leai se tuusaunoa, ma mo lenei lava mafuaʻaga o lenei kalafi i luga ua toe fetuʻunaʻi mo le siʻitia o le tau. O lona uiga, o le a le aoga o le aunese auro i ai i taimi ua tuanaʻi e tusa ai ma le tau o le tala i aso nei. Afai tatou te vaʻai nei i le siata masani o auro (e le faʻaalia ina neʻi ova tele), o le a tatou vaʻai i se tele toe iloiloina o ia. O le a matou iloiloina mea sili ona taua e uiga i ai.
- Vaitaimi faʻateleina. O vaitaimi a o lumanaʻi le bankruptcy o le system na malilie i le Bretton Woods, o le auro o loʻo faʻaalia ai le faʻaititia o lona tau aoga ina ua iai le tau. Peitai, Faʻatasi ai ma le tamaoaiga o le fesuiaiga o fesuiaiga o fesuiaiga o tupe maua, e fesoʻotaʻi ma le siisii i luga o le tau o auro. E tatau foi ona faʻaopopo o le Bretton Woods system na malepe e le lolomiga tele o tala e faʻatupe ai le Vietnam Vietnam. I le maeʻa ai o manaʻoga mai Falani ma Peretania Tele e faʻaliliu ai a latou tupe faʻaagaga i auro ma na faʻaititia ai le faʻasao auro a le US. O le anotusi, o mea uma lava, sa ese mai le taimi nei.
- Vaitaimi teteʻeaga. I nei vaitaimi sa faʻateleina le auro i le taua. Ae ui i lea, ina ua maeʻa le faʻalavelave tau tupe na mafua mai i le paʻu o Lehman Brothers sa i ai se taimi puʻupuʻu na aliali mai ai le faʻaleagaina ma le auro na faʻatupulaia i le tau. Peitaʻi, o le mafuaʻaga o lenei siʻitia ai e sili ona talafeagai na mafua mai i le tamaoaiga faʻafitauli ma le tele le le faʻatuatuaina i le teugatupe faiga nai lo o le faʻaleagaina o ia lava.
- Vaitaimi o feololo tau. Ina ua maeʻa le paʻu o le dot-com bubble, sa lelei le faʻatinoina o le auro, peitaʻi e leʻi lelei le faʻatinoina i tausaga ua tuanaʻi. Lenei mafuaʻaga ono ono faʻaosofia i le sailiga mo auro o se saogalemu puipuiga puipuiga aseta.
Faaiuga auro i le tau o le soifuaga
Afai o le tau o le auro siʻitia i le pasene i luga atu o le tau, e aoga le faʻatupeina i totonu (o lenei faʻamatalaga "ma tweezers"!). E ui e moni o le na o le avea ma se malu lelei i le taimi umi, o manaʻoga o se tagata teu tupe teu ono le mamao ese i le taimi. O le mea lea, o le teu faʻafaigaluega i auro i vaitau o malosi suiga o se lelei filifiliga. A faʻapea e te malamalama lelei pe a fai o nei suiga ma e te teu tupe muamua, o faʻamatalaga e mafai ona maua e matua faʻamalieina lava.
O le iʻuga e faʻapea a oʻo i taimi taugata tele, o le auro e mafai ona avea ma sulufaʻiga lelei. I se faʻaopopoga, o le matalalaga o loʻo i ai le tamaoaiga o le lalolagi e fiafia i ai le sili atu ona fiafia iai. Taimi nei lava Matou te le o feagai ma le taugata o tala o le soifuaga, ae o loʻo tatou feagai ma se le fuafuaina o le tulaga o le tamaoaiga i le iʻuga o le faʻafitauli o loʻo i ai.
Masini tupe O le a le matafaioi e te atiaʻe e teu faʻafaigaluega i auro?
Faʻamatalaga na maua mai fred.stlouisfed.org
O le tupe sapalai, i macroeconomics, o le aofaʻi atoa o tupe avanoa e faʻatau ai oloa, tautua poʻo sefe puipuiga. E maua i le faʻaopopoina o le tinoitupe i lima o tagata lautele e aunoa ma le ulufale i faletupe (pili ma tupe) ma faletupe faʻaputuputu. O le aofaʻi o nei mea e lua o le faʻavae tupe (o le a tatou talanoa mulimuli ane). O le Tupe faʻavae faʻateleina e le tupe faʻatele o le tupe tele.
I le muamua kalafi oe o le a vaʻai pe faʻapefea ona faʻateleina le Tupe tele. Ia Ianuari 2020 sa 15 triliona tala, i le taimi nei o lenei fuainumera ua faʻateleina i le 3 miliona piliona. O le Moneter Mass i tala ua siʻitia i le 3 trillion i le 8, o lona uiga, 2020%!
Faʻavae i luga o le fesoʻotaʻiga ma le tau o le soifuaga, monetarist faiga faʻavae taofi o loʻo i ai se fesoʻotaʻiga i le va o le aofaʻi o tupe o loʻo faʻasalalauina ma tau i se tamaoaiga. O leisi itu, fai mai le talitonuga a Keynesian, e leai se fesoʻotaʻiga i le va o le tau o oloa ma le sapalai o tupe, aemaise pe a tupu le tamaoaiga. Ma taumafai e saili se isi mea, seʻi o tatou vaʻavaʻai atu i le sootaga ma le tupe faʻavae.
Fua Faʻatulagaina auro ma le Tupe Faʻavae
Faʻamatalaga na maua mai le fred.stlouisfed.org
E mafai ona tatou vaʻai pe faʻafefea o le Tupe Faʻavae ua oʻo i se siʻitia maualuga. Sili ona o le iʻuga o le "tupe helikopa" tulafono.
A e vaʻai i lenei kalafi e te iloa e faigata ona faʻaauau pei o lenei mo se taimi umi e aunoa ma ni suiga. Pe atonu foi o sili atu mea uiga ese ua vaʻaia. Mo lenei mafuaʻaga, afai e leai se faʻaopoopoga i tau ma a maeʻa le mafai ona mauaina tele ma le faʻafesoʻotaʻiga o auro ma le siʻitia o le tau, masalo o le sailia o se va ma le tupe faʻavae o le a le mamao na maua. (O le manatuaina e le mafai ona tatou tusia se sootaga i le va o le faʻatupeina o tupe ma le faʻavae tupe, e pei ona finau mai Keynes).
O le kalafi o loʻo mulimuli mai e tatau ona sili atu le faʻaalia. O loʻo faʻaalia mai ia matou le fua ile va ole auro male faʻavae tupe.
Ata na maua mai i le macrotrends.net
E tele manatu e mafai ona faʻamamafaina:
- E pei ona vaaia, tele tupe lolomi mafua ai le pa'ū maualalo tele i le va o 1960 ma 1970 (ona o le Vietnam Vietnam, e pei ona talanoaina muamua).
- O le siisii o le tau na faʻatupuina ai le tau o auro i tausaga na sosoʻo ai, ae O le le mautonu na aveina ma fesoasoani atili i le siitia o lona tau, ausia maualuga tele tumutumu luga i le fua faʻatusatusa. (E tatau ona e faʻateleina x10 ma sili atu le tau auro o loʻo i ai nei e maua ai se faʻatusatusaga o le 5 e pei ona taunuʻu mai i).
- O le siʻitia o le tulaga faʻavae tupe talu mai le faʻalavelave tautupe ua faʻaosofia (ma i fafo atu o le faʻatonutonu) se faʻaititia o le fuataga e leʻi vaʻaia muamua.
- Mo le taimi nei, faʻatau atu le maualuga maualuga o le aofai o auro i le tupe faʻavae, o le sili atu ona aoga na. I le auala lava e tasi, o le teu faʻafaigaluega i auro le maualalo o le fua faʻatusa, o le sili atu lumanaʻi penefiti na ia tuʻuina mai.
Faaiuga o auro ma le faʻavae tupe
Seʻi vagana ua toe iloiloina le auro mai tulaga ua iai nei e faʻafetaui le tulaga tau tupe o loʻo i ai, o le auala agai i luga semanu e sili atu i le 100%. Afai o le Fua faʻatatau agaʻi atu i le 1, a le ona o le fefefe i le siʻitia o tupe maua, malosi faʻalavelave faʻatasi ma taimi o le le mautonu, ma isi, o le a tatou maua i tatou lava i luma o se faʻataʻitaʻiga lea auro faʻaitiitia. E feteʻenaʻi talu ai o lona tau na oʻo i taimi uma maualuluga talu ai nei, ae faʻapena foi le faʻavae tupe.
Faaiuga mulimuli pe o se lelei filifiliga e teu faafaigaluega i auro
E leai se faʻataʻitaʻiga e tasi e faʻamautinoa ai le taimi tonu e teu ai auro. Peitai, ua mafai ona matou iloa faʻafefea afaina, faʻavae tupe ma faʻalavelave faʻafitauli i le. O le atoa mataupu, i le puʻupuʻu. E le gata i lea, o le tamaoaiga e amio, ma e tatau ona fesili le tagata fai pisinisi lelei ia te ia lava poʻo fea o tatou i ai. Faʻapea foi o le sili ona ono tupu.
Ia avea muamua ma faamatalaga