Wirtschaft vun der Allgemengheet

Hutt Dir jeemools vun der Wirtschaft fir d'Allgemengwuel héieren? Et ass eng vun de Bewegungen, déi net nëmmen d'wirtschaftlech Sphär beaflosst, mä och d'politesch a sozial Sphär.

Awer, Wat ass et? Wat sinn hir Implikatioune? Ass et positiv oder negativ? Mir soen Iech alles wat Dir wësse musst iwwer dëse wirtschaftleche Modell.

Wat ass d'Wirtschaft vun der Allgemengheet

D'Wirtschaft vun der Allgemengheet kann als eng definéiert ginn wirtschaftlechen, politeschen a soziale Modell deem seng Haaptcharakteristik ass d'Mënschlech Dignitéit, Demokratie, Solidaritéit an Ëmweltnohaltegkeet prioritär ze stellen.

An anere Wierder, et ass een wou seng Haaptpiliere, an d'Wäerter déi se probéiert ze erhaalen, d'Dignitéit, d'Mënscherechter an d'Betreiung vun der Ëmwelt sinn.

Op dës Manéier gëtt wirtschaftlechen Interessi (Suen verdéngen) hëlt eng Récksäit iwwerdeems konzentréieren op sozial Wuel. Dat ass den Erfolleg vun engem Land, oder enger Firma.

Wa mir et virum aktuelle Wirtschaftsmodell stellen, wou et d'Geld ass, déi duerchsetzt an d'Enn verfollegt gëtt, hei hu mer e Modell, wou et de Mënsch ass, deen duerchsetzt. D'Persoun ass méi wichteg wéi d'Suen.

Wéi d'Wirtschaft vun der Allgemengheet entstanen ass

D'Origine vun dësem wirtschaftleche Modell Et huet 2010 stattfonnt a gëtt dem éisträicheschen Ekonomist Christian Felber zougeschriwwen. A sengem Konzept huet hie grousse Wäert op de Respekt vun der mënschlecher Dignitéit, der géigesäiteger Solidaritéit, der Zesummenaarbecht an der Betreiung ëm d'Ëmwelt geluecht.

Mä dësen Economist war net deen eenzegen dee vun der Wirtschaft fir d'Allgemengwuel geschwat huet. Elinor Ostrom kommentéiert datt dëse Modell als Gestioun a Planung vun de Commons konzeptualiséiert ka ginn, sou datt et keng Ongläichheeten gëtt. Trennend déi natierlech Gidder vun de sozialen, huet hien eng Approche gemaach, an där all Mënsch déi néideg Wueren huet fir ze liewen an eng Gesellschaft z'iwwerliewen.

Wéi eng Problemer géif et am aktuelle Wirtschaftsmodell léisen?

Wéi mir Iech virdru gesot hunn, ass de Wirtschaftsmodell fir d'Allgemengheet Et ass ganz Géigendeel zum aktuelle Modell, an et kann e puer Problemer léisen, datt et huetAn. Zum Beispill:

• Léier mat der Viraussetzung vum gemeinsame Wuel an enger Gesellschaft wou Konkurrenz, Egoismus a sech vuneneen erausstinn am Moment regéieren.
• Firmen ze verbesseren, am Sënn datt se d'Wuelbefannen vun den Aarbechter méi schätzen, an den Effort déi se maachen op d'Suen déi se op Käschte vun hirer (heiansdo exzessiv) Aarbecht verdéngen.
• Enn Ongläichheeten. An dësem Fall muss d'Ongläichheet limitéiert sinn an d'Maximalakommes wäert net méi grouss sinn wéi e Multiple vum Mindestakommes. Zousätzlech ginn d'Ierwen besteiert.
• Eliminéiert d'Kraaft vum Finanzmaart fir et méi demokratesch ze maachen, mat gratis Scheckkonten, encouragéieren Zënssätz, etc.
• Et géif d'finanziell Onstabilitéit fixéieren, déi duerch Spekulatioun a Kapitalfloss verursaacht gëtt, andeems se monetär an Handelszesummenaarbecht schafen.
• Ech géif ëm d'Ëmwelt këmmeren andeems ech op etheschen Handel wetten an den ekologesche Foussofdrock reduzéieren.
• De Problem, datt d'Leit sech net vun deenen, déi regéieren, identifizéiert oder vertruede fillen, géif eliminéiert ginn. Wéi? Eng direkt Demokratie ze schafen, awer och eng representativ, wou d'Bierger Schlësselberäicher wéi Politik oder Wirtschaft kënne kontrolléieren.

Firwat d'Wirtschaft vun der Allgemengheet net sou "schéin" ass wéi se et molen

Och wa Dëse wirtschaftleche Modell ass vill méi attraktiv, realistesch a vläicht utopesch, d'Wourecht ass datt hannert all deene Virdeeler déi et bitt, och eng donkel Säit ass.

An dësem Fall wier et d'Definitioun vu "gutt". Keen huet déiselwecht Konzeptualiséierung dovun an et ass schwéier en Accord z'erreechen.

Obwuel dëse Modell weist, datt d'Definitioun vum gemeinsame Gutt gëtt no enger Demokratie entscheet, an no der Majoritéit wäerte mir anerer opzwéngen wat d'Majoritéit mengt. Dat heescht, mir zielen net op Är Meenung, mee nëmmen op d'Zuel vun de Memberen.

Donieft sollen d'privat Eegentumsrechter ofgeschaaft ginn, well alles wier eng gemeinsam Gutt fir jiddereen. Wat géif implizéieren, datt jidderee ka benotze wat e wëllt, an et kéint zu Iwwerexploitatioun kommen.

Zesumme mat dëser, et ass keen Zweiwel, datt de Modell géif net Richtung Wirtschaftswuestum handelen, mee op eng Stagnatioun oder souguer eng Ofsenkung, well wann alles fir jiddereen ass, géif näischt wuessen, mä wéi et erschöpft wier, géif et ophalen ze benotzen.

An de Wierder vum Economist Juan Ramón Rallo: "D'Wirtschaft fir d'Allgemeng Gutt ass en Experiment am sozialen Ingenieur, deen seng Veruerteelung zum Versoen a sengem Design dréit. Seng dräi gréisste Feeler, wéi mir extensiv entwéckelt hunn, probéieren d'Iddi vum gemeinsame Gutt ze objektivéieren, ze denken datt et méiglech ass d'Aktivitéit vu Milliarde vu Leit ze koordinéieren andeems de Präissystem ignoréiert, an d'Ruin ignoréiert datt eng brutal Dekapitaliséierung vun der Economie géif mat sech bréngen.aus der Verfolgung vun der Immobilie ofgeleet (a sengen zwou Facetten: Verméigensakkumulatioun a Kontroll vun der Geschäftsverwaltung)».

D'Realitéit ass datt mir net wëssen ob et funktionnéiert oder net. Oder wann d'Approche wéi och d'Prinzipien vun der Wirtschaft fir d'Allgemengwuel solle verbessert ginn. Awer kloer ass, datt wann et esou gemaach gëtt, et mat der Méiglechkeet wier en utopescht Land ze schafen, nëmmen datt eng Léisung fehlt fir säi Wuesstem ze verbesseren.