E Monopol geschitt wann eng Persoun oder Firma déi meescht oder all Kontroll iwwer e Service oder Produkt huet. Si sinn uechter d'Europäesch Unioun verbueden, an dofir solle mer ufänken ze soen datt et keng Monopolen a Spuenien gëtt. Awer ass et esou? D'Wourecht ass datt nee.
Als nächst wäerte mir klären wat sinn Monopol, wéi eng Geschicht hunn se a mir ginn Iech e puer Beispiller fir dass dir alles kloer ass. Gitt derfir?
Index
Wat sinn Monopol a Spuenien
Wa mir an der RAE kucken, seet d'Definitioun vu Monopol eis déi folgend:
Konzessioun, déi vun der zoustänneger Autoritéit un eng Firma gëtt, fir datt se exklusiv vun enger Industrie oder Handel profitéiere kann. Maartsituatioun an där d'Offer vun engem Produkt op engem eenzege Verkeefer reduzéiert gëtt.
An anere Wierder, Monopolie a Spuenien kënnen konzeptualiséiert ginn als Situatiounen an deenen eng Firma oder eng Persoun Exklusivitéit um Maart fir e Produkt oder Service huet.
Denkt zum Beispill un e Secteur wéi Fëschstangen. Et ginn e puer Firmen awer déi déi wierklech verkeeft, bedreift, asw. Et ass nëmmen een, deen ass deen deen 90% vum Maart huet. Mir kënnen dat Monopol nennen.
Dëse Begrëff besteet aus zwee griichesche Wierder, Mono, dat heescht een oder nëmmen, a Polio, dat heescht verkafen. Dofir wier eng Persoun déi nëmmen e ganze Maart (oder Maartnisch) kontrolléiert definéiert.
Wat bedeit Monopol a Spuenien?
Fuert weider mat deem wat mir Iech virdru gesot hunn, eng Persoun déi de Maart kontrolléiert, oder eng Nisch dovun, implizéiert datt hie selwer (oder d'Firma) Konditioune kann etabléieren déi mëssbraucht sinn. Dir kënnt Präisser fixéieren, Konkurrenten hunn keng Chance fir sech bekannt ze maachen, etc.
Et gëtt also eng pPositioun am kloere Virdeel, well deen dee Maart kontrolléiert, ass deen deen entscheet wéi vill et verkaaft gëtt, fir wiem, wéi et ze maachen, an déi ze verstoppen déi et iwwerschaden kënnen.
A wéini hätt Dir déi Positioun? Et gëtt gesot, wann eng Firma huet tëscht 50 an 70% vum Gesamtmaartdeel, oder ass deen eenzegen deen e bestëmmte Produkt oder Service ubitt, ouni datt et en Ersatz dofir gëtt, wiere mir fréier e Monopol.
Zorte vu Monopol a Spuenien
Elo gëtt et net nëmmen ee Monopol, mä et gi verschidden Aarte vu Monopol a Spuenien. Speziell ginn et véier verschidde déi sinn:
pure Monopol
Et ass deen deen geschitt wann eng Firma huet 100% vum Gesamtmaartdeel vum Maart. Dat ass, et huet keng Konkurrenz a kann nëmmen aus et "kaaft" ginn.
Dëst ass ganz seelen méi ze gesinn.
natierlech Monopol
Et geschitt wann et eng Firma ass, déi kritt d'Nofro fir méi wéi 50% vum Maartundeel.
Dëst kann sinn well dës Firma Saachen besser mécht, well se méi Virdeeler bitt oder et ass eppes wat se méi effizient mécht wéi aner Firmen a senger Konkurrenz.
Juristesch oder kënschtlech Monopol
Si sinn déi, déi entstoen, well d'Schafung vun neie Firmen um Maart ass limitéiert. Wéi maacht Dir dat? Duerch ëffentlech Franchise, Regierungslizenzen, Patenter ...
Steiermonopol
Et geschitt wann et de Staat ass dee bestëmmt datt eng Firma déi ass déi e Produkt oder Service vermaart oder produzéiert. Déi maximal Zilsetzung dovun ass natierlech näischt anescht wéi Steieren ze sammelen.
D'Geschicht vun Monopol a Spuenien
D'Geschicht vu Monopolen a Spuenien ass net nei. Tatsächlech hunn se existéiert wann de Staat a bestëmmte Secteuren vun der Wirtschaft intervenéiert huet (wat mir kënne soen, wiere Steiermonopolen). Beispiller vun hinnen sinn Kommunikatioun, Energie, Waasser, Gas, Transport ...
Während de Haaptziel war Steieren ze sammelen, Et gëtt keen Zweiwel datt eng Firma absolut Muecht kritt huet. E Client konnt näischt maachen wéi opginn mat deem wat se ugebuede ginn oder net hunn wat e wichtegt Gutt kéint sinn.
Mat der Arrivée vum neie Fonctionnement vun der Nationaler Kommissioun fir Mäert a Konkurrenz, genannt CNMC, am Joer 2013, hunn d'Monopole ugefaang ze verschwannen, well den Traité iwwer de Fonctionnement vun der Europäescher Unioun, a sengem Artikel 102, se verbueden huet (wéi och am Gesetz fir d'Verdeedegung vun der Konkurrenz geschitt ass).
Moment, déi bleiwen, sinn nëmmen e puer vun der aler Direktioun vum Staat awer d'Zil ass datt dës a kuerzer Zäit verschwannen.
Beispiller vu Monopol a Spuenien
Wann Dir Iech erënnert wat mir am Ufank gesat hunn, Monopol sinn an der Europäescher Unioun verbueden, a Spuenien ass net vun dësem Verbuet befreit.
Wéi och ëmmer, se existéieren, a wann Dir d'Typen gesinn hutt déi existéieren, kënnt Dir eng Iddi kréien wat se sinn.
Hei schwätze mir iwwer e puer vun hinnen:
Renfe
Renfe ass bekannt als Eisebunnstransportfirma. A bis virun e puer Joer konnte mer soen, et wier e Monopol, well si war, déi d'Notzung vun der Infrastruktur kontrolléiert huet, déi néideg ass fir zirkuléieren.
Am Mee 2021 ass d'SNCF op de Maart komm, e franséische Bedreiwer deen mat enger neier Infrastruktur dee selwechte Service ubitt wéi Renfe, mat deem se de Maart deelen. Heescht dat datt jidderee 50% wäert hunn? Dat hänkt dovun of wat geschitt.
Aena
Anert Beispill, datt mir Iech iwwer Monopol a Spuenien soen kann Aena, der Firma déi setzt Fluchhafengebühren op Fluchgesellschafte wann se verschidde Servicer benotzen.
Et ass de Moment deen eenzegen deen an der Gestioun vu spuenesche Fluchhäfen operéiert an huet 51% vum Gesamtmaartdeel, ouni iergendeen aneren.
Apple
Firwat hutt Dir dat net esou geduecht? An awer d'Tatsaach, datt iPhones a Macs nëmme vun Apple kaaft kënne ginn, weist datt mir mat engem Produktmonopol sinn.
Natierlech, grad wéi Apple, kënne mir aner Produktmarken soen. Mä an dësem Fall, Apple huet net nëmmen exklusiv Produiten, mä och seng eege Programmer, exklusiv Fonctiounen, etc. datt keng aner Offeren.
Wéi Dir gesitt, sinn d'Monopole a Spuenien Deel vun der Geschicht vum Land, awer et schéngt, datt se lues a lues verschwannen. Ass et Iech kloer? Frot eis an de Kommentarer wann Dir Froen hutt.
Gitt d'éischt fir ze kommentéieren